Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE) to grupa leków bardzo często stosowanych w farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Czy istnieją duże różnice pomiędzy preparatami z tej grupy? Jak na tle innych inhibitorów ACE wypada enalaprilem?
Inhibitory konwertazy angiotensyny – podział ze względu na działanie farmakologiczne
Leki z kategorii inhibitorów ACE można podzielić według kilku kryteriów. Pierwszym z nich jest różnica działania farmakologicznego. Na tej podstawie wyróżnia się dwie grupy:
- Hydrofilne (osoczowe): enalapril, kaptopril, lizinopril.
- Lipofilne (tkankowe): benazepril, fozynopril, chinapril, perindopril, ramipril.
Wedle aktualnego stanu wiedzy, tkankowe inhibitory ACE wykazują znacznie silniejsze działanie przeciwzakrzepowe aniżeli osoczowe inhibitory konwertazy angiotensyny. Wynika to przede wszystkim z faktu, że blisko 90% angiotensyny II odpowiedzialnej za wzrost ciśnienia krwi znajduje się w tkankach.
Inhibitory konwertazy angiotensyny – podział z uwagi na farmakokinetykę
Drugim i równie częstym podziałem inhibitorów ACE jest postać substancji czynnej zawartej w produkcie leczniczym. Na tej podstawie wyróżnia się trzy grupy:
- inhibitory ACE w postaci czynnej – kaptopril
- inhibitory ACE w formie proleku – cilazapril, enalapril, fozynopril, kwinapril, peryndopril, ramipril
- lizinopril stanowi odrębną kategorię, gdyż nie podlega żadnym przemianom i zostaje wydalony z organizmu w niezmienionej formie.
Podział inhibitorów ACE ze względu na biodostępność
Poziom dostępności biologicznej determinuje ilość substancji czynnej z jednorazowej dawki leku, która przedostaje się do krążenia ogólnego. Ponadto biodostępność opisuje szybkość wchłaniania leku do krwiobiegu. Z wymienionych inhibitorów ACE najwyższą biodostępność po podaniu doustnym prezentuje peryndopril (65-75%). Równie wysoką mają chinapril i cilazapril (po 60%), ramipryl (50-60%) oraz kaptopryl (49-75%). Biodostępność enalaprilu wynosi zaledwie 40%.
Podział inhibitorów ACE ze względu na efektywny T1/2
Czas półtrwania w dużej mierze determinuje długość działania terapeutycznego leku. Im większy jest efektywny T1/2, tym preparat dłużej wykazuje zdolność do skutecznego blokowania konwertazy angiotensyny. Pod tym kątem najlepiej wypadają ramipril (13-17 h), lizynopril (12,6 h), enalapril (11 h), benazepril (10-11h) oraz peryndopril (9-11h).
Inhibitory konwertazy angiotensyny – podział z uwagi na wskaźnik T/P
Wskaźnikiem T/P określa się współczynnik pozwalający ocenić procentowy stopień redukcji ciśnienia tętniczego. Stanowi on porównanie czasu do jakości działania leku hipotensyjnego.
Wedle tego kryterium najkorzystniej wypada peryndopryl, gdyż w jego przypadku T/P waha się od 75 do 100%. Na dalszych miejscach plasują się cilazapril (62%), ramipril (50-60%) oraz enalapril (55%) i lizinopril (38-60%).
Enalapril a inne inhibitory ACE
Trudno jednoznacznie ocenić jak enalapril wypada na tle pozostałych inhibitorów konwertazy angiotensyny. Z jednej strony jest to prolek o długim okresie półtrwania i stosunkowo dużej wartości wskaźnika T/P. Z drugiej strony odznacza się niezbyt wysoką biodostępnością i przynależnością do inhibitorów lipofilnych. Decyzję o doborze inhibitora ACE zawsze spoczywa w rękach lekarza, a sam preparat jest dostosowywany do aktualnych potrzeb pacjenta – niewykluczone, że enalapril w konkretnym przypadku okaże się skuteczniejszym rozwiązaniem aniżeli inne preparaty, które w teorii mogłyby zadziałać lepiej.
Bibliografia
- Widecka K. „Terapia skojarzona nadciśnienia tętniczego w świetle nowych wytycznych ESH/ESC 2007 – które połączenia są najlepsze?” Przewodnik Lekarza 2008, 2: 10-20.
- Januszewicz A., Januszewicz W., Rużyłło W. „Inhibitory konwertazy angiotensyny w leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego.” Medycyna Praktyczna 2005, Kraków: 92.
